Defibrylator jest bardzo ważnym urządzeniem medycznym, które może uratować życie osób z nagłym zatrzymaniem krążenia. Defibrylatory AED znajdziemy w wielu miejscach publicznych i są one zaprojektowane tak, aby były łatwe w obsłudze nawet dla osób bez przeszkolenia medycznego. Jeśli zastanawiasz się, do czego służy defibrylator i jak go używać, jesteś w dobrym miejscu. Z poniższego artykułu dowiesz się, co to jest defibrylator, np. defibrylator AED oraz kardiowerter defibrylator, poznasz cenę defibrylatorów oraz sposób użycia defibrylatora. Jest to bardzo ważne zagadnienie, ponieważ znając podstawową instrukcję użycia defibrylatora, możesz uratować komuś życie.

1. Co to jest defibrylator
2. Jak działa defibrylator?
3. Rodzaj defibrylatorów
4. Defibrylator – kiedy się go używa?
5. Jak prawidłowo korzystać z defibrylatora?
6. Defibrylator cena

Co to jest defibrylator

Defibrylator to urządzenie medyczne, które służy do przywracania prawidłowego rytmu serca. Wykorzystuje się je w przypadku wystąpienia nagłego zatrzymania krążenia spowodowanego migotaniem komór lub częstoskurczem komorowym bez tętna. Defibrylacja, czyli zabieg wykorzystujący defibrylator, polega na dostarczeniu do serca kontrolowanego impulsu elektrycznego, który ma na celu zresetowanie aktywności serca i umożliwienie mu powrót do jego normalnego rytmu.

Defibrylacja uważana jest za jeden z najistotniejszych elementów resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Jest to skuteczna metoda, ale wiele zależy od czasu, jaki minął do zatrzymania krążenia do wykonania defibrylacji, oraz tego, czy ktoś podjął się uciskania klatki piersiowej i sztucznego oddychania, czyli podstaw pierwszej pomocy.

Nie tylko samo zastosowanie, ale także jego historia jest bardzo ciekawa. Na prototyp defibrylatora wpadł włoski fizyk i lekarz Luigi Galvani, który użył prądu elektrycznego na mięśniach spreparowanych żab. Jednak sam pomysł na defibrylator, który znamy dziś, zrodził się wiele lat później. W 1961 roku Bernard Lown zaproponował urządzenie medyczne, które mogłoby służyć do leczenia zaburzeń rytmu serca. Przez kolejne lata pomysł był rozwijany, a defibrylatora zaczęto powszechnie używać w szpitalach i ambulansach medycznych na całym świecie. Dzisiaj korzystać można nawet z defibrylatora, który nie wymaga od użytkownika wykształcenia medycznego.

Jak działa defibrylator?

Działanie defibrylatora opiera się na dostarczeniu do serca kontrolowanego impulsu elektrycznego, który resetuje elektryczną aktywność serca, umożliwiając mu powrót do normalnej pracy. Wykonanie defibrylacji wymaga użycia specjalnego urządzenia – defibrylatora, który generuje wyładowania energetyczne. Po przyłożeniu na klatce piersiowej pacjenta samoprzylepnych elektrod urządzenie zajmuje się analizą jego rytmu serca. Jeśli wykryje w nim nieprawidłowości, automatycznie przekazuje impuls do mięśnia sercowego. W prawym przedsionku serca każdego człowieka znajdziemy węzeł zatokowy, jest to obszar, który generuje impulsy, przechodzące przez przedsionek do komór serca. Przejście takiego impulsu powoduje skurcz. Gdy jednak serce nie pracuje prawidłowo, konieczne jest użycie defibrylatora, aby naprawić ten mechanizm. Po defibrylacji, serce pacjenta ma szansę na powrót do normalnej pracy i normalnego rytmu.

Działanie defibrylatora zależy jednak od jego rodzaju. Dzięki różnym rodzajom defibrylatorów, od AED po ICD, możliwe jest skuteczne leczenie zarówno w sytuacjach nagłych, jak i długoterminowych, co znacząco poprawia szansę na przeżycie i powrót do zdrowia pacjentów z poważnymi problemami kardiologicznymi.

Rodzaj defibrylatorów

Najczęściej wyróżnia się trzy rodzaje defibrylatorów, które różnią się zastosowaniem i sposobem działania: automatyczny defibrylator zewnętrzny, defibrylator manualny oraz kardiowerter-defibrylator. 

Automatyczny defibrylator zewnętrzny

Automatyczny defibrylator zewnętrzny lub AED to urządzenie, które może być używane przez osoby bez specjalistycznego przeszkolenia medycznego. Można je znaleźć w miejscach publicznych, np. biurowcach, na lotniskach, centrach handlowych, czy urzędach. AED działa przez początkową analizę rytmu serca za pomocą elektrod umieszczonych na klatce pacjenta. Przy wykryciu zagrożenia, urządzenie instruuje użytkownika o konieczności dostarczenia impulsu elektrycznego. Urządzenie wyposażone jest w głosowe i wizualne komendy, które przeprowadzają użytkownika przez cały proces defibrylacji. Największą zaletą automatycznego defibrylatora zewnętrznego jest właśnie jego intuicyjna obsługa oraz szeroka dostępność. Dodatkowo całe urządzenie działa w prosty sposób, a jego obsługa nie zajmuje dużo czasu, co ma ogromne znaczenie w nagłych sytuacjach wymagających natychmiastowej pomocy. 

Defibrylator manualny

Defibrylator manualny stosowany jest głównie przez wykwalifikowany personel medyczny w szpitalach i ambulansach. Wymaga on ręcznej analizy rytmu serca i dostarczenia impulsu elektrycznego. Z tego powodu na podstawie analizy badania EKG lekarz decyduje o konieczności defibrylacji i dopiero później ją wykonuje. Defibrylator manualny jest precyzyjny i umożliwia dostosowanie parametrów do impulsu elektrycznego. Ponadto może być wykorzystywany w wielu skomplikowanych przypadkach klinicznych.

Kardiowerter-defibrylator

Kardiowerter-defibrylator lub ICD to małe urządzenie, które wszczepiane jest pod skórę pacjentów, gdy istnieje duże ryzyko związane z zaburzeniami rytmu serca, zagrażające ich życiu. ICD przez całą dobę monitorują rytm serca, a w przypadku wykrycia arytmii, natychmiast reagują i dostarczają impuls. Kardiowerter-defibrylator to urządzenia, które mają wiele zalet. Przede wszystkim działają automatycznie i stale sprawdzają i obserwują rytm serca pacjenta. Będą one dobrym rozwiązaniem dla osób, które potrzebują długotrwałej ochrony z powodu poważnych problemów kardiologicznych.

Defibrylator – kiedy się go używa?

Defibrylator jest niezastąpionym narzędziem przy ratowaniu życia. Znajduje on swoje zastosowanie w przypadkach zaburzenia rytmu serca, np. przy migotaniu komór, czy częstoskurczu komorowym bez tętna. Gdy dochodzi do nagłego zatrzymanie krążenia, nasze serce przestaje pompować krew. Wynikiem takiego stanu może być m.in. utrata przytomności. Jedną z przyczyn zatrzymania krążenia jest migotanie komór. Ten stan charakteryzuje się nieregularną pracą komór serca, która jest chaotyczna i skutkuje uniemożliwieniem pompowania krwi. Drugą najczęstszą przyczyną zatrzymania krążenia jest częstoskurcz komorowy. W tej sytuacji rytm serca jest zbyt szybki, dlatego w organizmie nie dochodzi do prawidłowego krążenia. W takich sytuacjach podstawowym zadaniem defibrylatora jest przywrócenie prawidłowego rytmu serca, czyli, w wielu przypadkach, uratowanie życia.

Do czego służy defibrylator

Defibrylator działa według określonego mechanizmu. Na początku dochodzi do analiz rytmu serca. Przy defibrylatorach AED odbywa się to w sposób automatyczny, a przy defibrylatorze manualnych wynik EKG analizuje lekarz. Następnie, jeśli wykryto arytmię, która zagraża życiu, wykonuje się defibrylację. Urządzenie dostarcza impuls elektryczny do mięśnia sercowego, a impuls ten przerywa nieprawidłową pracę serca i umożliwia powrót do normalnego rytmu. Po dostarczeniu impulsu, urządzenie nadal monitoruje rytm serca, aby w razie potrzeby dostarczyć kolejne impulsy lub podjąć inne interwencje.

Dzięki dostępności defibrylatorów AED w miejscach publicznych oraz istnieniu zaawansowanych technologicznie defibrylatorów manualnych i implantowanych, możliwe jest szybkie i skuteczne udzielenie pomocy osobom w stanie krytycznym. Wczesna interwencja z użyciem defibrylatora znacząco zwiększa szanse na przeżycie i minimalizuje ryzyko powikłań.

Jak prawidłowo korzystać z defibrylatora?

Użycie defibrylatora może uratować komuś życie. Z tego powodu warto wiedzieć, jak prawidłowo z niego skorzystać. Defibrylator zewnętrzny AED znajdziemy w wielu miejscach publicznych. Jego użycie jest proste, szybkie i nie wymaga specjalnego przeszkolenia, jednak w sytuacjach stresowych często nie wiemy jak postępować. Aby prawidłowo korzystać z defibrylatora AED, należy postępować zgodnie z poniższymi krokami.

Defibrylator AED – instrukcja

• Ocena sytuacji – Pierwszą i najważniejszą rzeczą jest sprawdzenie bezpieczeństwa, i miejsca, w którym znajduje się osoba poszkodowana. Należy usunąć wszelkie potencjalne zagrożenia i zapewnić zarówno pacjentowi, jak i sobie bezpieczeństwo.

• Ocena stanu poszkodowanego – Przed przystąpieniem do defibrylacji należy sprawdzić stan osoby poszkodowanej. Kluczowe jest zobaczenie, czy poszkodowany reaguje na bodźce. W tym celu należy delikatnie potrząsnąć osobą, zapytać i zapytać, czy wszystko w porządku. Jeśli nie ma żadnej reakcji, kolejnym krokiem jest sprawdzenie tętna i oddechu. Jeśli poszkodowany nie oddycha, należy przystąpić do kolejnych działań.

• Wezwanie pomocy – W nagłych sytuacjach należy zadzwonić na numer alarmowy – 112 i poinformować dyspozytora o zdarzeniu. Warto także poprosić inną osobę o wezwanie służb ratunkowych, aby szybciej przystąpić do resuscytacji i użycia defibrylatora AED.

• Przygotowanie do użycia defibrylatora AED – Aby użyć defibrylatora, na początku trzeba włączyć jego zasilanie i przestrzegać wszystkich poleceń głosowych. Kolejnym krokiem jest przygotowanie elektrod. W tym celu odsłoń klatkę piersiową i umieść elektrody. Przyklej je zgodnie z instrukcją. Jedną elektrodę umieść pod prawym obojczykiem, a drugą w lewej dolnej części klatki piersiowej, poniżej lewej piersi.

• Analiza rytmu serca – Po prawidłowym umieszczeniu elektrod, AED samodzielnie przeprowadza analizę rytmu serca. W tym czasie nie można dotykać osoby poszkodowanej, aby nie zakłócić badania. Po zakończeniu analizy, urządzenie AED samo poinformuje Cię, czy konieczna jest defibrylacja.

• Defibrylacja – W przypadku konieczności wykonania defibrylacji należy nacisnąć przycisk wstrząsu, kiedy AED wyda takie polecenie. W tym czasie nie można dotykać osoby poszkodowanej. Gdy impuls elektryczny zostanie dostarczony, rytm serca powinien wrócić do normy. W tym czasie ważne jest kontynuowanie resuscytacji zgodnie z poleceniami AED. Urządzenie samo będzie co kilka minut analizować rytm serca i informować o kolejnych krokach. np. kolejnej defibrylacji, jeśli będzie to konieczne.

Warto znać zasady użycia AED, ponieważ może to uratować komuś życie. AED są zaprojektowane tak, aby były intuicyjne i proste w obsłudze, nawet dla osób bez specjalistycznego przeszkolenia. Pamiętaj, aby zawsze wezwać pomoc medyczną, postępować zgodnie z instrukcjami urządzenia i kontynuować resuscytację do przybycia ratowników.

Defibrylator cena

Cena defibrylatora będzie różniła się od poziomu zaawansowania urządzenia. Najbardziej podstawowe modele defibrylatorów to koszt około 5 tysięcy złotych. Za bardziej zaawansowane modele, które posiadają dodatkowe funkcje, zapłacić trzeba do 6 do 12 tysięcy złotych. Są to często defibrylatory używane w miejscach o podwyższonym ryzyku wystąpienia nagłego zatrzymania krążenia, takich jak kluby sportowe czy obiekty przemysłowe. Defibrylatory używane przez profesjonalne służby medyczne, takie jak szpitale czy zespoły ratownictwa medycznego, są najdroższe. Ceny tych urządzeń zaczynają się od około 10 tysięcy złotych i mogą przekraczać 30 tysięcy złotych, w zależności od dodatkowych funkcji, takich jak zintegrowane EKG, zaawansowane opcje analizy danych czy możliwość synchronizacji z innymi urządzeniami medycznymi. Warto jednak pamiętać, że dzięki różnym możliwościom finansowania, zakup AED staje się bardziej dostępny dla różnych organizacji, co przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa publicznego.