Ludzki metapneumowirus znany także pod nazwą hMPV jest znany od 2001 roku, ale dlaczego właśnie teraz tyle się o nim słyszy? W ostatnich miesiącach wirus zyskał większą uwagę z powodu wzrostu liczby zakażeń w Chinach, a następnie w państwach Europy. Czy jest się czego obawiać? Większość infekcji przebiega łagodnie, jednak na tego wirusa powinny uważać szczególnie dzieci, seniorzy i osoby z obniżoną odpornością. Dowiedz się, czym jest wirus hMPV, i czy może stać się kolejnym globalnym zagrożeniem dla naszego świata. Poznaj objawy hMPV i dowiedz się, jak się przed nim chronić.

1. Wirus hMPV – co to jest?
2. hMPV objawy zakażenia
3. Jak można zarazić się ludzkim merapneumowirusem?
4. hMPV wirus – sytuacja w Polsce
5. Jak chronić się przed zakażeniem ludzkim metapneumowirusem?

Wirus hMPV – co to jest?

Ludzki metapneumowirus (hMPV), czyli z ang. human metapneumovirus, to wirus, który należy do rodziny Paramyxoviridae, czyli tej samej grupy, co wirusy wywołujące odrę i paragrypę, zwaną także grypą rzekomą. Został on pierwszy raz opisany w 2001 roku przez grupę holenderskich naukowców. Udowodniono, że wirus hMPV wykazuje podobieństwo do wirusa RSV.

Wirus hMPV jest jednym z głównych patogenów, który jest odpowiedzialny za infekcję dróg oddechowych, szczególnie u małych dzieci, ale także osób starszych i osób z osłabioną odpornością. Wirus przenosi się drogą kropelkową, podobnie jak grypa czy RSV, co sprawia, że łatwo rozprzestrzenia się w środowiskach zamkniętych, takich jak przedszkola czy domy opieki. Co więcej, ludzki metapneumowirus najczęściej występuje w sezonie jesienno-zimowym, co nakłada się na aktywność innych wirusów oddechowych, takich jak grypa.

Wirus hMPV atakuje drogi oddechowe, a jego szkodliwe działanie może prowadzić do infekcji dróg oddechowych i takich chorób jak zapalenie oskrzeli, czy zapalenie płuc. Objawy ludzkiego metapneumowirusa są często podobne do objawów innych infekcji, co utrudnia prawidłową diagnozę.

Skąd pochodzi ludzki metapneumowirus?

Ludzki metapneumowirus to wirus z rodziny Paramyxoviridae, który po raz pierwszy został odkryty w 2001 roku w Holandii. Badania genetyczne wykazały jednak, że hMPV był obecny w populacji ludzkiej już dużo wcześniej, a jego początki mogą sięgać nawet połowy XX wieku.

Wirus hMPV występuje na całym świecie. Jego występowanie nie ogranicza się do jednego regionu. Jest obecny zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się.

Dlaczego warto zwracać uwagę na hMPV w 2024 roku?

W 2024 roku hMPV nadal stanowi istotny problem zdrowotny, szczególnie w sezonie infekcyjnym, gdy wirus ten współwystępuje z grypą i RSV. Pod koniec 2024 roku wykryto przypadki tego wirusa w Chinach, a z czasem zanotowano gwałtowny wzrost zachorowań. Następnie nowe przypadki zakażenia zdiagnozowana także w Indiach. Na początku 2025 roku wirus pojawił się w Portugalii, a najnowsze doniesienia informują, że wirus hMPV dotarł także do Niemiec, Włoch i Ukrainy.

hMPV objawy zakażenia

Ludzki metapneumowirus wywołuje szereg objawów, szczególnie atakuje drogi oddechowe. Chociaż objawy mogą być zróżnicowane w zależności od ogólnego stanu zdrowia czy wieku, ogólnie wyróżnia się takie symptomy zakażenia ludzkim metapneumowirusem jak:

• gorączka lub stan podgorączkowy
• kaszel
• katar
• ból gardła
• świszczący oddech
• duszności
• zatkany nos
• chrypka
• ogólne zmęczenie i osłabienie
• bóle w klatce piersiowej
• trudności w oddychaniu

U niektórych osób zakażenie hMPV może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, takich jak zapalenie płuc, czy zapalenie dróg oddechowych, objawiające się poprzez zapalenie oskrzelików, lub zapalenie oskrzeli. W przypadku cięższej postaci choroby mogą pojawić się objawy, takie jak świszczący oddech, trudności z oddychaniem, ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, bardzo silne uczucie zmęczenia, odwodnienie czy utrzymująca się, wysoka gorączka. Jeśli zauważysz którykolwiek z tych niepokojących objawów, nie zwlekaj z konsultacją u lekarza. Natychmiastowa pomoc medyczna może zapobiec poważniejszym konsekwencjom.

Wirus hMPV – grupy ryzyka

Ludzki metapneumowirus dotyka szczególnie niemowlęta i dzieci poniżej 5 roku życia, a także osoby starsze. hMPV wirus może być także szkodliwy dla osób chorujących na niedobory odporności i takie schorzenia jak przewlekła obturacyjna choroba płuc i astma. U tych grup osób, infekcja górnych dróg oddechowych wywołana wirusem może przebiegać ciężko.

U dzieci zakażonych wirusem hMPV można także zauważyć bezdechy, brak apetytu, czy drażliwość. Natomiast u osób starszych, należy dodatkowo, zwróć uwagę na takie symptomy jak pogorszenie się ogólnego stanu zdrowia, a nawet nasilenie chorób współistniejących. Należy więc zachować szczególną ostrożność w celu ochrony grup ryzyka.

Jak można zarazić się ludzkim metapnuemowirusem?

Wirus hMPV rozprzestrzenia się głównie późną zimą i wiosną w regionach o klimacie umiarkowanym. Jest to podobny czas, w którym obserwujemy zwiększone zachorowania na inne powszechne wirusy układu oddechowego, czyli wirusa RSV i sezonową grupę. Wiele państw nie monitoruje jednak wirusa hMPV, dlatego dane nie są pełne. Wiadomo jednak, że wirus atakuje przez cały rok, dlatego warto wiedzieć, jak się przed nim chronić.

Ludzki metapneumowirus rozprzestrzenia się głównie drogą kropelkową, czyli tak jak inne wirusy wywołujące przeziębienie. Zakaźne cząsteczki znajdujące się w drogach oddechowych osoby zakażonej przenoszą się drogą powietrzną do innej osoby, zarażając ją. Wirusem można się więc zarazić podczas kaszlu, kichania, a nawet mówienia i jest to najczęstszy sposób transmisji hMPV.

Wirus może przedostać się do naszego organizmu także poprzez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną, np. przez podanie ręki, pocałunek, czy nawet przebywanie w niewielkiej odległości od osoby zakażonej. Co ciekawe, wirus hMPV może przetrwać przez pewien czas na powierzchniach. Na skutek tego do zakażenia może dojść po dotknięciu skażonej powierzchni, np. klamki, telefonu, przycisku w windzie, czy zabawki. Jeśli osoba zdrowa dotknie tych przedmiotów, a następnie nosa, ust lub oczu, może dojść do zakażenia. Dodatkowo przebywanie w zamkniętym pomieszczeniu z osobą zakażoną zwiększa ryzyko infekcji, dlatego na ten aspekt również należy uważać.

hMPV wirus – sytuacja w Polsce

Na przełomie grudnia i stycznia w Chinach odnotowano wzrost zakażeń ludzkim metapneumowirusem. Może być to jednak efekt intensywnych działań monitorujących choroby i zakażenia przez Chińskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom. Eksperci uspokajają jednak, że liczba przypadków w Chinach pozostaje w granicach typowych dla sezonowego wzorca infekcji. Wzrost liczby zakażeń może wynikać także z lepszej dostępności diagnostyki molekularnej, która pozwala na dokładne zidentyfikowanie wirusa.

W Polsce, tak jak w innych krajach wirus identyfikowany jest głównie w okresie późnej zimy i wczesnej wiosny. Jest to okres zwiększonego ryzyka infekcji oddechowych, co utrudnia rozróżnienie zakażenia hMPV od innych wirusów, takich jak grypa czy RSV. 

Od końca roku 2024 w Europie zakażenia HMPV odnotowano m.in. w Niemczech, Portugalii i Ukrainie. Obecnie w Polsce nie odnotowano znaczącego wzrostu zakażeń ludzkim metapneumowirusem. Eksperci podkreślają, że hMPV nie jest nowym patogenem. Został zidentyfikowany w 2001 roku, ale jego początki mogą sięgać nawet pierwszej połowy XX wieku. Już wtedy był obecny w populacji ludzkiej i wywoływał infekcje.

Czy HMPV może stać się przyczyną pandemii?

W przeciwieństwie do wirusów o dużym potencjale epidemicznym, takich jak koronawirus, ludzki metapneumowirus nie stwarza takiego zagrożenia. Sezonowy wzrost zachorowań w Chinach jest zgodny z naturalnym rytmem infekcji wywoływanych przez ten wirus. Nie ma obecnie dowodów na to, by HMPV mógł wywołać pandemię.

Chociaż HMPV nie budzi tak dużego niepokoju, jak niektóre inne wirusy, warto zachować czujność, szczególnie w okresach zwiększonej zachorowalności. Działania profilaktyczne, takie jak dbanie o higienę, mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zakażenia.

Jak chronić się przed zakażeniem ludzkim metapneumowirusem?

Ludzki metapneumowirus przenosi się drogą kropelkową. Jest się nim łatwo zarazić dlatego, aby tego uniknąć, należy zastosować kilka podstawowych zasad higieny. Choć większość zakażeń przebiega łagodnie, warto znać sposoby minimalizowania ryzyka zakażenia, zwłaszcza w grupach podwyższonego ryzyka, takich jak dzieci, osoby starsze czy pacjenci z obniżoną odpornością. Poznaj najważniejsze zasady ochrony przed wirusem hMPV:

1. Przestrzeganie zasad higieny rąk

Mycie rąk wodą z mydłem przez co najmniej 20 sekund to podstawowy sposób ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa. W miejscach, gdzie dostęp do wody jest utrudniony, warto korzystać z płynów dezynfekujących na bazie alkoholu. Dezynfekcję warto stosować regularnie, aby ograniczyć przedostawanie się wirusów, zarazków i bakterii.

2. Unikanie bliskiego kontaktu z chorymi

Zaleca się unikanie przebywania obok osób, które mają objawy infekcji układu oddechowego. W przypadku opieki nad chorymi warto stosować maseczki ochronne i rękawiczki.

3. Unikanie dotykania twarzy 

Z uwagi na to, że wirusem można zarazić się nawet poprzez dotknięcie skażonej powierzchni, a następnie dotknięcie okolic oczu, nosa, czy ust, zaleca się unikanie dotykania tych obszarów, co będzie dobrym i bezpiecznym nawykiem na przyszłość. Na wszelki wypadek warto regularnie myć ręce lub używać dezynfekcji.

4. Wzmocnienie odporności

Zdrowy tryb życia, odpowiednia dieta bogata w witaminy i minerały, regularna aktywność fizyczna oraz wystarczająca ilość snu wspierają układ odpornościowy w walce z wirusami.

5. Unikanie zatłoczonych miejsc w sezonie infekcyjnym

W okresach wzmożonych zachorowań na infekcje wirusowe, takich jak zima czy wczesna wiosna, warto ograniczać przebywanie w dużych skupiskach ludzi, gdzie ryzyko transmisji wirusa jest większe. Jeśli musimy przebywać w tych miejscach, warto zaopatrzyć się w środki ochronne, najlepiej maseczki.

6. Regularne wietrzenie pomieszczeń

Dobra wentylacja zmniejsza ryzyko gromadzenia się cząsteczek wirusa w powietrzu. Regularne wietrzenie domów, szkół czy biur pomaga ograniczyć transmisję hMPV.

7. Dezynfekcja powierzchni

Wirus hMPV może przetrwać na różnych powierzchniach, takich jak klamki, stoły czy telefony. Systematyczna dezynfekcja pomaga ograniczyć ryzyko zakażenia.