Miedź to kluczowy mikroelement, który wpływa na zdrowie organizmu. Wykazuje liczne właściwości zdrowotne, ale jest także wykorzystywany w przemyśle. Warto zadbać o odpowiedni poziom miedzi, ponieważ niedobór tego pierwiastka może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Dowiedz się, jakie są źródła miedzi i dowiedz się, jak suplementować ten pierwiastek.

1. Miedź – co to jest
2. Miedź – jakie ma znaczenie dla organizmu?
3. Źródła miedzi w diecie
4. Zapotrzebowanie na miedź
5. Niedobór miedzi objawy i przyczyny
6. Nadmiar miedzi w organizmie
7. Miedź suplementacja

Miedź – co to jest

Miedź to pierwiastek śladowy, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Organizm człowieka nie jest w stanie samodzielnie jej syntetyzować, dlatego musi być dostarczana z dietą lub suplementacją. Miedź pełni wiele istotnych funkcji biologicznych. Przede wszystkim, pomaga w produkcji hemoglobiny i czerwonych krwinek, dzięki czemu tlen jest transportowany w całym organizmie. Bierze także udział w tworzeniu kolagenu i elastyczny, czyli białek, które wzmacniają tkankę łączną, powodując, że nasza skóra jest jędrna i elastyczna. Miedź ma także właściwości antyoksydacyjne, ponieważ pomaga neutralizować wolne rodniki i chroni komórki przed czynnikami mogącymi wywoływać choroby. Ponadto, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, wspierając wspierając przewodnictwo nerwowe i regenerację neuronów.

Zastosowanie miedzi

Miedź jest ceniona nie tylko za swoje znaczenie dla organizmu, ale także za szerokie zastosowanie. Miedź jest niezwykle cenionym metalem w przemyśle, szczególnie ze względu na przewodnictwo elektryczne oraz odporność na korozję. Jest ona więc wykorzystywana w przewodach, kablach, silnikach, także w budownictwie, przy instalacjach wodno-kanalizacyjnych, czy systemach grzewczych. W przemyśle motoryzacyjnym, miedź znalazła swoje zastosowanie przy produkcji przewodów elektrycznych i akumulatorów.

Miedź ma także wiele innych zastosowań, np. w kosmetologii i przemyśle farmaceutycznym. W niektórych kosmetykach, np. w serum z peptydami miedzi obserwuje się działanie przeciwstarzeniowe, wspomagające regenerację skóry i poprawiające jej elastyczność. W przemyśle medycznym miedź jest wykorzystywana w leczeniu ran oraz stanów zapalnych, a jej właściwości antybakteryjne sprawiają, że znajduje zastosowanie w produkcji narzędzi chirurgicznych oraz materiałów przeciwdrobnoustrojowych.

Miedź – jakie ma znaczenie dla organizmu?

Miedź pełni wiele istotnych funkcji biologicznych:

• Produkcja czerwonych krwinek – Miedź uczestniczy w syntezie hemoglobiny, czyli białka odpowiedzialnego za transport tlenu we krwi. Jej odpowiedni poziom wspomaga prawidłowe dotlenienie komórek i poprawia ogólną wydolność organizmu.
• Wsparcie funkcjonowania układu nerwowego – Minerał ten jest niezbędny do prawidłowego przewodnictwa nerwowego i ochrony neuronów. Co więcej, uczestniczy w produkcji tzw. osłonek mielinowych, które chronią nerwy i zapewniają ich sprawne działanie, co jest kluczowe dla dobrej koncentracji.
• Synteza kolagenu i elastyny – Miedź wspomaga także produkcję białek odpowiedzialnych za zdrowie skóry, ścięgien i naczyń krwionośnych. Dzięki temu wpływa także na procesy gojenia się ran.
• Działanie antyoksydacyjne – Pomaga neutralizować wolne rodniki i chroni komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Dzięki temu zmniejsza ryzyko uszkodzeń DNA, opóźnia procesy starzenia i wspiera układ odpornościowy.
• Metabolizm żelaza – Miedź ułatwia wchłanianie żelaza, a tym samym zapobiega anemii i wpływa na prawidłową pracę układu krążenia

Źródła miedzi w diecie

Miedź jest niezbędnym pierwiastkiem śladowym, który wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego, bierze udział w produkcji czerwonych krwinek oraz pomaga w metabolizmie żelaza. Niedobór miedzi może prowadzić do anemii, osłabienia odporności i problemów ze skórą. Aby uniknąć niedoborów, warto zadbać o dietę bogatą w ten mikroelement.

Produkty bogate w miedź

Najlepszym sposobem na dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości miedzi jest spożywanie różnorodnych produktów bogatych w ten pierwiastek. Do najcenniejszych źródeł miedzi należą:

• Ostrygi – Ostrygi to jeden z najbogatszych pokarmów pod względem zawartości miedzi. Dodatkowo dostarczają spore ilości cynku, selenu i witaminy B12, które wspierają odporność, prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego oraz zdrowie skóry.
• Wątróbka cielęca – Wątróbka cielęca jest niezwykle bogata w miedź, a także w żelazo hemowe, które organizm łatwo przyswaja. Zawiera witaminy A, D, E oraz kompleks witamin z grupy B, które wspierają funkcjonowanie układu nerwowego i poprawiają stan skóry.
• Kakao – Surowe kakao to prawdziwa bomba antyoksydantów – zawiera polifenole, które neutralizują wolne rodniki i chronią organizm przed stresem oksydacyjnym. Jest także doskonałym źródłem magnezu, który wspiera pracę mięśni i układu nerwowego.
• Pestki dyni – Pestki wspierają zdrowie prostaty, poprawiają jakość snu i wspomagają odporność organizmu. Są także cennym źródłem zdrowych tłuszczów i fitosteroli, które pomagają regulować poziom cholesterolu we krwi.
• Kalmary – Kalmary to owoce morza o wysokiej zawartości miedzi, selenu i witaminy B12. Zawierają także białko o wysokiej wartości biologicznej, które wspomaga budowę mięśni. Dodatkowo dostarczają kwasów omega-3, które korzystnie wpływają na serce i układ krążenia.
• Sezam – Nasiona sezamu są doskonałym źródłem miedzi, a także wapnia i żelaza, co sprawia, że są szczególnie cenne dla osób na diecie roślinnej.

Źródła miedzi – tabela

Produkt	Zawartość miedzi w 100 gramach
Ostrygi	1000-8000 mcg
Wątróbka cielęca	5500 mcg
Kakao	3710 mcg
Pestki dyni	1570 mcg
Kalmary	1500 mcg
Sezam	1300 mcg
Orzeszki ziemne	1144 mcg
Otręby	998 mcg
Ciecierzyca	660 mcg
Soczewica	660 mcg
Owies	660 mcg
Ryż	560 mcg
Pistacja	500 mcg
Fasola	480 mcg
Kasza gryczana	410 mcg

Włączenie tych produktów do diety to nie tylko sposób na dostarczenie miedzi, ale także wielu innych cennych składników odżywczych, które wspierają zdrowie całego organizmu.

Zapotrzebowanie na miedź

Dzienne zapotrzebowanie na miedź przedstawia się w następujący sposób:

• Niemowlęta w wieku do 12 miesięcy – 0,20 mg
• Dzieci w wieku od 1 do 3 lat – 0,34 mg
• Dzieci w wieku od 4 do 8 lat – 0,44 mg
• Dzieci w wieku od 9 do 13 lat – 0,70 mg
• Młodzież w wieku od 14 do 18 lat – 0,89 mg
• Osoby dorosłe – 0,90 mg
• Kobiety w ciąży – 1 mg
• Kobiety karmiące piersią – 1,3 mg

Według Norm Żywienia opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia, zapotrzebowanie na miedź różni się w zależności od wieku i stanu fizjologicznego. Dzieci potrzebują jej mniej niż dorośli, a zapotrzebowanie stopniowo rośnie wraz z wiekiem. Szczególne zwiększone zapotrzebowanie na miedź występuje u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią, ponieważ pierwiastek ten odgrywa kluczową rolę w rozwoju płodu i zdrowiu noworodka.

Niedobór miedzi objawy i przyczyny

Niedobór miedzi może mieć różnorodne objawy, co utrudnia szybką diagnozę i reakcję. Do najczęstszych oznak niedoboru tego pierwiastka należą:

• Osłabienie i zmęczenie
• Zaburzenia koordynacji
• Drżenie mięśni
• Pogorszenie odporności
• Łamliwość włosów i paznokci
• Przebarwienia na skórze
• Przedwczesne siwienie

Do niedoboru miedzi dochodzi przede wszystkim w wyniku nieprawidłowej i ubogiej w mikroelementy diety. Jednak nie jest to jedyna przyczyna niedoboru miedzi. Źródłem tego problemy mogą być również schorzenia układu pokarmowego powodujące zaburzenia wchłaniania miedzi, nadmierne spożycie cynku, niektóre choroby genetyczne oraz długotrwała antybiotykoterapia. Aby zapobiegać niedoborowi miedzi, warto zadbać o odpowiednią dietę bogatą w produkty zawierające ten pierwiastek, takie jak orzechy, nasiona, kakao czy podroby. Dodatkowo, w razie pojawienia się objawów, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem i przeprowadzić odpowiednie badania.

Nadmiar miedzi w organizmie

Miedź jest niezbędnym pierwiastkiem dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak jej nadmiar może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Choć niedobór miedzi jest częstszy, zbyt wysokie stężenie tego pierwiastka w organizmie może przyczyniać się do nieprzyjemnych objawów.

Do nadmiaru miedzi może dojść w przypadku zatrucia miedzią, np. na skutek spożycia zanieczyszczonej wody lub żywności. Kolejną przyczyną jest nadmierna suplementacja, bez kontroli lekarza i zaleceń producenta suplementu. Nadmiar miedzi może być także spowodowany licznymi zaburzeniami metabolicznymi oraz chorobą Wilsona, czyli chorobą genetyczną  powodująca zaburzenia metabolizmu miedzi i jej odkładanie się głównie w wątrobie i mózgu.

Wśród objawów nadmiaru miedzi wymienia się: problemy trawienne, zaburzenia neurologiczne, uszkodzenie wątroby, zaburzenia układu krążenia, a nawet zwiększone ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych. Aby temu zapobiec warto zachować umiar w suplementacji i stosować się do zaleceń lekarzy specjalistów. Dodatkowo ważne jest regularne przeprowadzanie badań, ponieważ profilaktyka to podstawa zdrowia.

Miedź suplementacja

Miedź potrzebny jest nam w śladowych ilościach, z tego powodu większość osób dostarcza odpowiednie ilości tego pierwiastka wraz z dietą. Jednak, w niektórych przypadkach konieczna może być suplementacja miedzi.

Kiedy warto rozważyć suplementację miedzi? Suplementacja wymagana jest przy niedoborach miedzi. Miedź może być słabiej przyswajana przy zaburzeniach wchłaniania składników odżywczych, przewlekłych chorobach nerek i wątroby, czy nawet przy długotrwałej suplementacji cynkiem, która może zaburzać poziom miedzi w organizmie. Dodatkowo do niedoboru miedzi może dojść przy diecie ubogiej w ten pierwiastek. W takich przypadkach warto skonsultować się z lekarzem, który oceni, czy miedź jako suplement jest konieczny.

Jeśli zdecydujemy się na suplementację, warto wybrać formę suplementu miedzi, która najbardziej będzie nam odpowiadać. Jedną z najlepiej wchłanialnych form miedzi jest chelat miedzi, czyli związek chemiczny, w którym jon miedzi jest związany z cząsteczkami organicznymi, takimi jak aminokwasy lub peptydy. Dzięki temu organizm człowieka może lepiej przyswajać ten związek.