Refluks jest bardzo uciążliwą dolegliwością, która może przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu. Ciągłe uczucie zgagi, pieczenia w przełyku i kwasoty w jamie ustnej to tylko niektóre z objawów, z którymi zmagać się muszą osoby chore na refluks żołądkowo przełykowy. W zwalczeniu tego schorzenia ważne jest nie tylko działanie farmakologiczne, ale również zmiana diety i stylu życia. Ale czym właściwie jest choroba refluksowa? Jaka jej zapobiegać i jak ją leczyć?

1. Czym jest choroba refluksowa?
2. Przyczyny refluksu
3. Refluks objawy
4. Refluks żołądkowy u dzieci
5. Jak zapobiegać chorobie refluksowej przełyku?
6. Refluks dieta
7. Leki na refluks

Czym jest choroba refluksowa?

Choroba refluksowa to schorzenie polegające na zarzucaniu treści żołądkowej do przełyku. Powstaje, gdy dolny zwieracz przełyku, czyli mięsień znajdujący się między przełykiem a żołądkiem, którego zadaniem jest zapobieganie cofaniu się treści żołądkowej do przełyku, nie domyka się prawidłowo. Kiedy podczas przełykania pokarmu jest on zbyt długo rozluźniony, treść żołądkowa ponownie wraca z żołądka do przełyku. 

Wyróżniamy kilka rodzajów choroby refluksowej:

• refluks żołądkowo przełykowy, czyli najbardziej powszechna wersja tego schorzenia,
• refluks jelitowo żołądkowy, inaczej refluks żółciowy, to choroba, która polega na zarzucaniu treści wraz z żółcią do żołądka. Najczęściej dotyczy pacjentów po usunięciu pęcherzyka żółciowego,
• refluks krtaniowo – gardłowy – schorzenie, w którego przebiegu treść z żołądka dociera aż do gardła lub krtani.

Przyczyny refluksu

Do najpopularniejszych przyczyn refluksu żołądkowo przełykowego zaliczamy:

• otyłość i nadwagę;
• występowanie takich chorób przewlekłych jak cukrzyca, czy astma;
• palenie papierosów;
• urazy klatki piersiowej;
• przepuklina roztworu przełykowego, czyli stan, w którym część żołądka znajduje się w klatce piersiowej, co sprzyja zarzucaniu się treści żołądkowej do przełyku;
• zwiotczenie lub zaburzenia pracy dolnego zwieracza przełyku;
• spożywanie tłustych bądź drażniących przełyk pokarmów.

Inną przyczyną powstawania refluksu żołądka może być ciąża. W wyniku zmian hormonalnych zwiększa się ciśnienie w jamie brzusznej ciężarnej, które często prowadzi do pojawienia się refluksu. Również osoby przyjmujące niektóre leki lub preparaty takie jak: środki antykoncepcyjne, leki na nadciśnienie tętnicze, czy preparaty na choroby płuc mogą być bardziej narażone na to schorzenie.  

Refluks objawy

Symptomów refluksu może być wiele i u każdej osoby mogą one występować z innym nasileniem. Najczęściej występujące objawy refluksu to:

• zgaga,
• zarzucanie treści pokarmowej do przełyku,
• uczucie bólu w mostku,
• ból brzucha,
• uczucie pieczenia w przełyku,
• kwasota lub gorycz w jamie ustnej,
• puste odbijanie,
• czkawka,
• wymioty i nudności.

Do nietypowych objawów refluksu należą:

• chrypka,
• bóle w klatce piersiowej,
• zapalenie dziąseł,
• suchy kaszel.

Objawy refluksu żołądka mogą się nasilać w niektórych sytuacjach. Na przykład w pozycji leżącej, przy pochylaniu się, czy po spożyciu tłustego posiłku, zaostrza się uczucie zgagi, kwasoty i innych symptomów tego schorzenia.  

Refluks żołądkowy u dzieci

Dziecko, tak samo, jak dorosły, może mieć tendencję do zarzucania treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Jest to proces fizjologiczny, który dziecko podczas jednej doby może wykonywać nawet kilkadziesiąt razy. Refluks żołądkowy będzie szczególnie dotykał niemowlęta, ale może się również zdarzyć u starszych dzieci. Refluks u niemowlaka będzie najczęściej objawiał się ulewaniem po podaniu pokarmu, odginaniem głowy i drażliwością podczas karmienia, odmową jedzenia, powracającymi wymiotami, niedostatecznym przyrostem masy ciała, zaburzenia połykania, zaburzeniem snu, czy przewlekłym kaszlem. U nieco starszych dzieci, zaobserwujemy zgagę, świszczący oddech, bóle w klatce piersiowej i nadbrzuszu. Przy leczeniu refluksu u niemowlaka bardzo ważna jest odpowiednia dieta. Warto zasięgnąć konsultacji u pediatry, który pomoże w dobraniu preparatów i właściwej diety dla dziecka. W takiej sytuacji zaleca się stosowanie specjalnych mieszanek antyrefluksowych, które dodaje się do butelek dziecka podczas karmienia. 

Jak zapobiegać chorobie refluksowej przełyku?

W przypadku choroby refluksowej ważna jest profilaktyka. Najważniejszym elementem w przypadku tej choroby jest ogólna zmiana stylu życia. U pacjentów zmagających się z otyłością lub nadwagą dobrym postanowieniem jest zredukowanie masy ciała. W przypadku refluksu warto również rzucić palenie, ponieważ powoduje ono wydzielanie się kwasu solnego, który rozluźnia dolny zwieracz przełyku. Osoby cierpiące na to schorzenie powinny również zrezygnować z noszenia obcisłych ubrań, które zwiększają ciśnienie śródbrzuszne i mogą powodować refluks.

Refluks dieta

Warto rozpocząć lekkostrawną dietę, która prawidłowo wpłynie na nasz żołądek i działanie całego organizmu. Posiłki powinny być spożywane częściej, bo co 3 godziny, ale w mniejszych porcjach. Należy również zrezygnować z owoców cytrusowych oraz napojów gazowanych, kawy i alkoholu. W swojej diecie należy znaleźć miejsce na produkty takie jak: gotowane warzywa i chude mięso i ryby, twaróg, jaja, czy śmietanę, które łagodzą pobudzanie soków trawiennych. Inną istotną wskazówką dotyczącą diety jest niespożywanie posiłków na 3 godziny przed snem.

Leki na refluks

Aby zdiagnozować chorobę refluksową, najczęściej wykonuje się gastroskopię, czyli badanie, podczas którego do wnętrza ciała pacjenta, przez jamę ustną, wprowadza się aparat umożliwiający oglądanie niedostępnych dla oka struktur. 

Proces leczenie refluksu żołądkowo przełykowego najczęściej wiąże się z terapią farmakologiczną. Pacjentowi przepisywane są leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego w żołądku, czyli inhibitory pompy protonowej np. pantoprazol i esomeprazol, oraz preparaty neutralizujące kwaśną treść w żołądku.