Żylaki kończyn dolnych są obecnie jednym z najczęstszych schorzeń naczyń żylnych. Potrafią być bardzo uciążliwe i objawiać się nie tylko jako rozszerzenie żył, ale także poprzez ciągłe bóle, obrzęk i puchnięcie kończyn dolnych. Dowiedz się, skąd biorą się żylaki, jak im zapobiegać i jak je wyleczyć.
- Czym są żylaki?
- Żylaki – przyczyny powstawania
- Objawy towarzyszące żylakom
- Rodzaje żylaków
- Żylaki – rozpoznanie i leczenie
- Jak zapobiegać występowaniu żylaków?
Czym są żylaki?
Żylaki są elementem niewydolności żył i najczęściej znajdują się na kończynach dolnych. Przedstawiają się jako widoczne pod skórą, czasami uwypuklone i rozszerzone żyły, które zazwyczaj przybierają kolor niebieski, zielony bądź fioletowy.
Żylaki – przyczyny powstawania
Występowanie żylaków jest często podyktowane czynnikami genetycznymi. Dodatkowo sprzyjają mu takie uwarunkowania jak:
- wiek;
- długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej lub stojącej;
- zbyt mała ilość ruchu i aktywności fizycznej;
- nadwaga i otyłość;
- urazy ciała;
- przebycie zakrzepicy;
- gwałtowny napływ gorąca, rozszerzający żyły.
Żylaki powstają, gdy na naczynia krwionośne działa zbyt wysokie ciśnienie. W tej sytuacji zastawki żylne nie mogą pełnić swojej głównej funkcji, czyli zamykać się i otwierać. Wówczas krew nie może prawidłowo płynąć i dochodzi do jej zatrzymania lub cofania się. Co za tym idzie, żyły poszerzają się, tworzą gęstą sieć i nabierają niebieskiego zabarwienia.
Objawy towarzyszące żylakom
Żylaki są łatwo zauważalne, ponieważ występują pod charakterystyczną postacią niebiesko-fioletowych sieci żył. Warto jednak zwrócić uwagę na inne objawy, które mogą wskazywać na powstawanie żylaków, aby szybko zareagować i rozpocząć leczenie. Inne typowe symptomy tego schorzenia to:
- uczucie ciężkich i zmęczonych nóg – szczególnie w okresie przed żylakowym;
- puchnięcie nóg i kostek;
- ból i obrzęk kończyn dolnych;
- mrowienie;
- skurcze mięśni;
- prześwitujące i poszerzone żyły, pojawianie się pajączków.
Rodzaje żylaków
Żylaki, czyli efekt niewydolności żylnej, który ma postać miękkich i sinawych uwypukleń skóry w pobliżu żył. Mają one najczęściej odcienie zieleni, fioletu, czy koloru niebieskiego i zaburzają wygląd skóry. Jednak to, że nie wyglądają one zbyt estetycznie nie jest tak dużym problemem, jak ich wpływ na nasze zdrowie. U niektórych osób żylaki mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, dlatego warto je szybko rozpoznać i rozpocząć leczenie, a najlepiej im przeciwdziałać. Powszechnie żylaki rozpoznaje się na nogach, ale mogą się one pojawiać również w innych miejscach naszego ciała. Poznaj wszystkie rodzaje żylaków.
Żylaki nóg
Żylaki nóg są najczęstszą przypadłością. Mogą powstawać z wielu przyczyn, szczególnie wieku, siedzącego trybu życia, predyspozycji genetycznych, czy przebytych urazów. Zazwyczaj objawiają się uczuciem ciężkich i zmęczonych nóg, które potęgowane jest przez puchnięcie nóg i kostek, bóle, mrowienia i skurcze. Metod leczenia żylaków nóg jest wiele. Przede wszystkim, w pierwszym etapie zwalczania tej dolegliwości stosuje się maść na żylaki lub tabletki, które mają złagodzić objawy. Później zastosować można wiele metod leczenia od laserowego usuwania żylaków, przez miniflebektomię i stripping.
Żylaki odbytu
Żylaki odbytu, czyli hemoroidy to powiększenie się guzków krwawniczych, któremu towarzyszą objawy. Wśród tych objawów wymienia się: krwawienie z odbytu, świąd, pieczenie, ból i uczucie dyskomfortu w okolicy odbytu, uczucie niecałkowitego wypróżnienia. A jak powstają hemoroidy? Za główne przyczyny powstawania hemoroidów odpowiadają nawykowe zaparcia, biegunki, ciąża, nieodpowiednia dieta i tryb życia, otyłość. Hemoroidy można rozpoznać poprzez badanie proktologiczne, a jego leczenie w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania choroby, ogólnego stanu zdrowia pacjenta i nasilenia objawów. Jako element leczenia zachowawczego stosuje się dietę przeciwzaparciową oraz leki zwiększające napięcie naczyń krwionośnych, a także specjalne maści na hemoroidy i czopki. Jeśli choroba jest bardziej nasilona, stosuje się metody nieinwazyjne np. skleroterapię, terapię laserową, a gdy to nie daje rezultatów, wdraża się leczenie operacyjne.
Żylaki powrózka nasiennego
Żylaki powrózka nasiennego, zwane również żylakami jąder są męską przypadłością, która może być przyczyną niepłodności. Nie jest to choroba, ale objaw niewydolności żylnej. Polega on na występowaniu poszerzenia naczyń żylnych, które wchodzą w skład powrózka nasiennego. Na powrózek nasienny składa się nasieniowód, tętnica jądrowa, żyła jądrowa i mięśnie. Tego rodzaju żylaki występują zazwyczaj bezobjawowo, ale czasami pacjenci skarżą się na ból moszny, podwyższoną temperaturę jąder i obecność miękkich guzków nad jądrem. Leczenie żylaków powrózka nasiennego może się odbywać kilkoma metodami. Najczęściej stosuje się metody operacyjne.
Żylaki przełyku
Żylaki przełyku powstają w brzusznej części przewodu pokarmowego i są związane z marskością wątroby. Podczas tej choroby obumierają konkretne komórki wątroby i są zastępowane tkanką łączną. W wyniku tego utrudniony zostaje prawidłowy przepływ krwi i wzrost ciśnienia wrotnego, co skutkuje zwiększeniem objętości krwi w naczyniach niedaleko głowy trzustki. Za marskość wątroby najczęściej odpowiada alkohol, ale także zastój krwi, wirusowe zapalenie wątroby, czy inne choroby. Głównym objawem żylaków przełyku jest krwawienie. Aby wyleczyć żylaki przełyku, wykorzystuje się leczenie endoskopowe, a czasami również metodę opaskowania.
Żylaki – rozpoznanie i leczenie
Zdiagnozowanie żylaków, szczególnie na późniejszym etapie, nie stanowi trudności. Jednak, jeśli występują u ciebie inne objawy, niż widocznie poszerzone sieci żył, w rozpoznaniu schorzenia pomoże Ci lekarz. Możesz udać się do internisty lub flebologa, czyli specjalisty z dziedziny chorób żył. Już w trakcie pierwszej wizyty, po wykonaniu wywiadu lekarskiego i badania fizykalnego, lekarz będzie mógł ocenić stan pacjenta oraz występujące zmiany żylne i zaproponuje następne kroki diagnostyczne, oraz metody leczenia.
Do diagnostyki żylaków wykorzystuje się badanie USG Doppler. Jest to nieinwazyjne badanie pomocne przy ocenie drożności żył i żylaków i pozwalające wykryć oraz kontrolować zakrzepicę żylną. Badanie dopplerowskie umożliwi również zmierzenie prędkości przepływu krwi w naczyniach krwionośnych.
Innymi metodami diagnostycznymi są:
- refleksoreografia świetlna, czyli badanie przy użyciu podczerwieni, dzięki któremu możliwy jest pomiar ciśnienia żylnego w mięśniach łydki;
- flebografia, czyli kontrastowe rentgenowskie badanie żył, podczas którego do żyły pacjenta wstrzykuje się środek uwidaczniający żyły, żylaki i zakrzepy. Badanie to pozwala m.in. na określenie drożności żył.
Metod leczenie żylaków jest bardzo wiele, a każda powinna być indywidualnie dopasowana do przypadku i pacjenta. Do najpopularniejszych należą:
- Stripping to operacyjna metoda usuwania zaawansowanych żylaków, która polega na wycięciu niewydolnej żyły odpiszczelowej lub odstrzałkowej.
- Miniflebektomia to mechaniczna metoda usuwania fragmentów naczyń krwionośnych.
- Skleroterapia to metoda chemiczna, podczas której do żyły wstrzykuje się środek zamykający ją. Dzięki temu żylaki zarastają i po pewnym czasie następuje ich całkowite wchłonięcie. Jest skuteczny, niedrogi i stosunkowo krótki zabieg, który może być wykorzystywany indywidualnie lub jako metoda dodatkowa do innego sposobu leczenia.
- Usuwanie żylaków laserem to najmniej inwazyjna metoda leczenia. Laser wykorzystuje się do zamknięcia żył, które się zrastają i zanikają.
Jak zapobiegać występowaniu żylaków?
Profilaktyka żylaków będzie skuteczna nie tylko dla osób z genetycznymi predyspozycjami do wystąpienia tego schorzenia, ale także dla tych, którzy nie chcą zmagać się z tym problemem. Każdego dnia warto pamiętać o kilku zasadach, które pomogą w zapobieganiu występowania żylaków:
- Aktywność fizyczna – staraj się systematycznie uprawiać sport lub wprawiać w ruch. Wpłynie to korzystnie na przepływ krwi i zapewni zdrowie.
- Odpowiednia dieta – unikaj produktów wywołujących zaparcia, włącz do diety żywność bogatą w substancje balastowe, jeśli zmagasz się z nadwagą, postaraj się zmniejszyć masę ciała.
- Odpowiedni strój i obuwie – nie uciskaj swojego ciała, szczególnie nóg i stóp. Optuj za luźniejszymi ubraniami i wygodnymi butami.
- Odciążenie nóg – odpoczywaj z uniesionymi nogami, noś wkładki ortopedyczne, staraj się nie przeciążać swoich kończyn dolnych.